Witamina D należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E i K), co oznacza, że rozpuszcza się w oleju lub tłuszczu i może być magazynowana w organizmie.

Tak naprawdę są dwie główne formy występujące w diecie:

• Witamina D3 (cholekalcyferol): występuje w niektórych pokarmach zwierzęcych, takich jak tłuste ryby i żółtka jaj.
• Witamina D2 (ergokalcyferol): występuje w rzadko spotykanych grzybach.

Z tych dwóch interesuje nas D3 (cholekalcyferol), ponieważ jest prawie dwa razy skuteczniejszy w zwiększeniu stężenia witaminy D we krwi od formy D2 (ergokalcyferol).

EFEKTYWNOŚĆ SYNTEZY SKÓRNEJ WITAMINY D ZALEŻY OD:

• Klimat
• Pora roku
• Pora dnia
• Grubość pokrywy chmur
• Stopień zanieczyszczenia powietrza
• Czas ekspozycji na promienie słoneczne
• Stosowanie kremów z filtrami
• Odzież
• Wiek
• Pigmentacja skóry
• Synteza może pokrywać do 90% zapotrzebowania organizmu

 Tabela prezentuje nieprawidłowe i prawidłowe stężenia witaminy D.

OBJAWY NIEDOBORU WITAMINY D:

• W zakresie układu mięśniowego - skurcze, drgawki, drżenia, słabość mięśni
• W zakresie układu nerwowego - zaburzenia snu, ciągłe zmęczenie, bóle głowy, zaburzenia koncentracji, wewnętrzny niepokój, zmiana zachowania (melancholia, depresja)
• W zakresie układu krążenia - uczucie zimna, zaburzenia krążenia krwi, zaburzenia ciśnienia krwi
• W zakresie układu kostnego - osteoporoza, osteomalacja (u dorosłych, krzywica (u dzieci)

JAK I KIEDY SUPLEMENTOWAĆ WITAMINĘ D?

Istnieją źródła, które w naszym klimacie zalecają całoroczną suplementację witaminy D, najlepiej w połączeniu z witaminą K i wapniem. Rzeczywiście istnieją doniesienia naukowe na temat tego, że takie połączenie jest najbardziej korzystne dla naszego organizmu. Można też znaleźć informacje o tym, że suplementacja powinna mieć miejsce jedynie w okresie jesienno-zimowym. Wiele zależy od naszego stylu życia, diety i czasu, jaki spędzamy na świeżym powietrzu (ekspozycja na promienie słoneczne). Najlepszym sposobem, aby sprawdzić, czy powinniśmy wprowadzić do naszej diety suplementacje jest sprawdzenie poziomu witaminy D w surowicy krwi.

Noworodki i niemowlęta:

• w wieku 0-6 miesięcy: 400 j.m./dobę (10 μg/dobę); suplementacja powinna rozpocząć się od pierwszych dni życia,
• w wieku 6-12 miesięcy: 400-600 j.m./dobę (10- 15 μg/dobę), zależnie od podaży witaminy D w diecie.

Dzieci i młodzież: 600-1000 j.m./dobę (15-25 μg/dobę) zależnie od masy ciała, w miesiącach wrzesień-kwiecień lub przez cały rok, jeśli nie jest zapewniona synteza skórna witaminy D w lecie.
Dorośli: 800-2000 j.m./dobę (20-50 μg/dobę) zależnie od masy ciała, w miesiącach wrzesień-kwiecień lub przez cały rok, jeśli nie jest zapewniona synteza skórna witaminy D w lecie (seniorzy, osoby powyżej 65 roku życia, powinni otrzymywać suplementację w takiej dawce przez cały rok).
Kobiety w ciąży: 1500-2000 j.m./dobę (37,5-50 μg/dobę). Suplementacja w takiej dawce powinna rozpocząć się nie później, niż od drugiego trymestru ciąży.
Wcześniaki: 400-800 j.m./dobę (10-20 μg/dobę) do momentu uzyskania wieku skorygowanego skorygowanego 40 tygodni; następnie suplementacja tak jak dla noworodków urodzonych o czasie.
Dzieci i młodzież otyła: 1200-2000 j.m./dobę (30-50 μg/dobę), zależnie od stopnia otyłości, w miesiącach wrzesień-kwiecień lub przez cały rok, jeśli nie jest zapewniona synteza skórna witaminy D w lecie.
Dorośli otyli: 1600-4000 j.m./dobę, (40-100 μg/dobę), zależnie od stopnia otyłości, przez cały rok.
Pracownicy nocnych zmian oraz ciemnoskóre osoby dorosłe: 1000-2000 j.m./dobę, (25-50 μg/dobę), zależnie od masy ciała.

UTRATA WITAMINY D ZALEŻY OD:

• Przyjmowanych leków
• Palenie papierosów
• Terapii hormonalnych
• Leków psychotropowych
• Radioterapia
• Chemioterapia

Codziennie tracimy od 10 - 30 procent witaminy, a u pacjentów poddawanych radioterapii i chemioterapii obserwuje się jeszcze większy spadek.